Próbujemy wtedy myśleć o czymś innym, zająć głowę “ważniejszymi” sprawami, albo wręcz przeciwnie, skupiamy się na tym, co zaprząta nasz umysł i wałkujemy ten temat z każdej strony, próbując dociec, dlaczego właśnie TA myśl tak bardzo zakotwiczyła się w naszej głowie.
W tym krótkim artykule, chciałabym oswoić nieco temat natrętnych myśli. Postaram się zdefiniować czym są, skąd się biorą i przede wszystkim jak możemy próbować sobie z nimi poradzić.
Od razu pragnę jednak zaznaczyć, że nie jesteśmy psychologami ani psychiatrami, cały ten artykuł i nasze porady są oparte na naszych własnych odczuciach i obserwacjach. Jeżeli czujesz, że Twoje myśli Cię przerastają i nie potrafisz sobie z nimi poradzić, koniecznie zgłoś się do specjalisty.
Czym są natrętne myśli?
Z definicji, natrętne myśli to zazwyczaj niechciane i nie dające się zignorować wyobrażenia czy idee, które powstają w naszej głowie. Bardzo często natrętne myśli są tak silne, że osoba, która ich doświadcza, nie jest w stanie myśleć o niczym innym.
Rodzaje natrętnych myśli
Tematy, których mogą dotyczyć niechciane myśli, są praktycznie nieograniczone. Każdy z nas żyje swoim życiem, w swoim świecie, każdego z nas dotykają inne problemy i sytuacje. Psychologowie wyodrębnili jednak kilka grup, których najczęściej dotyczą uporczywe myśli.
Seksualność
Seks i seksualność są wciąż tematem tabu. Dlatego też często ten temat powraca do nas w formie myśli i wizji, których wcale nie chcielibyśmy oglądać czy przeżywać. Natrętne myśli związane z seksualnością mogą dotyczyć wszystkiego, co budzi niepokój czy silne emocje, np. pedofilia, sadyzm, zoofilia czy kazirodztwo. Natrętne myśli mogą być związane również z orientacją seksualną czy z czynnościami, które kwestionują nasze wartości moralne i przekonania. Najczęściej myśli te nie mają nic wspólnego z rzeczywistymi preferencjami czy orientacją, dlatego też są dla nas tak uciążliwe.
Bezpieczeństwo
Natrętne myśli często też kwestionują nasze poczucie bezpieczeństwa. Wciąż wyobrażamy sobie najgorsze, czarne scenariusze – na pewno nie wyłączyłam żelazka i spłonie całe moje mieszkanie, nie jestem pewna, czy zakręciłam gaz w kuchence, więc cały dom wyleci w powietrze, na pewno nie zamknęłam drzwi, w związku z czym zostanę okradziona. Kwestia bezpieczeństwa może dotyczyć także troski o naszych najbliższych. Mogą pojawić się myśli, w których bliskim nam osobom dzieje się krzywda, mają wypadek lub umierają. Ten strach może zapętlać się w naszej głowie i tworzyć abstrakcyjne wizje, które nie mają żadnego przełożenia na faktyczną sytuację.
Duchowość
Religia i magia to tematy, które często pojawiają się w głowach osób bardzo wierzących. Osoby mocno religijne często padają ofiarą bluźnierczych i obrazobójczych natarczywych myśli. Często podważają one moralne i duchowe wartości danej osoby. Te myśli zazwyczaj budzą wstyd i poczucie winy. Kwestionują często istnienie Boga, “karzą” skupić się na rzeczach nieakceptowalnych w danej religii czy wierzeniu – np. przesądy, talizmany czy liczby lub przedmioty związane ze złym duchem, nieszczęściem, szatanem.
Agresja wobec siebie
To zazwyczaj nagłe myśli, które kręcą się wokół zrobienia sobie krzywdy, zadaniu cierpienia, bólu czy samobójstwa. Mogą mieć one bardzo różny charakter, może być to myśl dotycząca wskoczenia pod pociąg, pocięcia się nożem czy skoczenia z dachu wieżowca.
Agresja wobec innych
Ten rodzaj natarczywych myśli jest bardzo podobny do powyższego, ale dotyczy agresji wobec innych, często postrzeganych jako słabszych – dzieci, osoby chore czy starsze. Najczęściej mają one związek z osobami, które są nam bliskie, ale mogą także dotyczyć przypadkowych ludzi. Może to być np. nagła myśl o wepchnięciu kogoś pod nadjeżdżający samochód albo rozpamiętywanie w nieskończoność o jakimś zdarzeniu lub wypadku, o którym słyszeliśmy.
Higiena i porządek
Natrętne myśli związane z higieną i porządkiem mogą dotyczyć wszystkiego co nas otacza i budzić strach przed atakującymi nas z zewsząd zarazkami, wirusami, chemią czy kurzem. Nadmierne myślenie o porządku, czystych rękach czy pedantyczne wręcz układnie rzeczy według wzorów/kolorów/wielkości, pod odpowiednim kątem i w określonej kolejności. Ciągłe myślenie o tym, że podstępne wirusy i bakterie tylko czekają, żeby nas zaatakować i zarazić.
Myśli to tylko myśli
Natrętne, uporczywe i niechciane myśli mogą dotyczyć wszystkiego, każdej dziedziny życia. Jedne będą bardziej uciążliwe i niewygodne, a inne mniej, ale musimy pamiętać, że myśli to tylko myśli. Nie możemy się zadręczać, że tematy, które krążą w naszym umyśle, na pewno kiedyś w końcu wydarzą się naprawdę, albo że nasze wizje mają jakiekolwiek przełożenie na rzeczywistość. Tak nie jest. Myśli pozostają w naszej głowie i nie tworzą się z jakiś naszych ukrytych fantazji czy pragnień, a po prostu przychodzą same od siebie i mogą pojawić się z bardzo wielu powodów.
Przyczyny powstawania natrętnych myśli.
Powstawanie natrętnych myśli może mieć bardzo różne podłoże. Tak jak wspomniałam na wstępie, natarczywe myśli mogą być objawem chorób i zaburzeń psychicznych. Jednym z nich są zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, którym bardzo często towarzyszą natarczywe i nieznośne myśli.
Jednak natrętne myśli nie dotyczą tylko ludzi chorych. Często dopadają one zwykłe, całkowicie zdrowe osoby. Skąd więc mogą brać się w naszej głowie natarczywe myśli i wizje?
Stres i przepracowanie
Żyjemy w ciągłym biegu i stresie, nasz umysł wciąż pracuje na najwyższych obrotach. Wymagamy od siebie coraz więcej, chcemy sięgać coraz wyżej i żyć jeszcze szybciej. W takich sytuacjach, może przyjść taki moment, kiedy nasze ciało i umysł się zbuntują. Nagle dopadają nas choroby, bezsilność czy właśnie natarczywe myśli.
Przebodźcowanie
Przebodźcowanie może mieć związek ze stresem i przepracowaniem, ale niekoniecznie. W dzisiejszym świecie jesteśmy otoczeni przez media, informacje, kolorowe bilbordy i głośne, natarczywe reklamy. Zewsząd docierają do nas przeróżne kolory, dźwięki czy zapachy. Często nawet nie zwracamy już na to uwagi, ale nasz umysł wszystko to koduje i w końcu może zacząć się przed tym bronić, np. “zsyłając” na nas natarczywe myśli czy wizje.
Wstyd i poczucie winy
Czasami może wydarzyć się coś, na co mieliśmy lub nie mieliśmy wpływu, ale wyjątkowo wryło nam się w pamięć i nie potrafi odpuścić. Takie wydarzenie może wywoływać w nas wstyd czy poczucie winy, a my ciągle wałkujemy ten temat, nakręcając dodatkowo niechciane myśli.
Dzieciństwo
Nasze natrętne myśli mogą mieć często związek z dzieciństwem. Jeżeli dziecko było poniżane, nękane, nie akceptowane przez rówieśników lub rodzinę, albo jeżeli rodzice stawiali przed nim bardzo wysokie wymagania lub nie okazywali mu uczuć, może to w znaczącym stopniu odbić się na psychice dziecka, a później dorosłego człowieka. Często nawet nie jesteśmy świadomi, że powracające do nas natrętne myśli mogą mieć powiązanie z naszym okresem dzieciństwa czy dorastania.
Ciąża i rodzicielstwo
Niezwykle często z natrętnymi myślami zmagają się świeżo upieczeni rodzice, często kobiety z depresją poporodową. Strach o dziecko, myśl o tym, że nie potrafimy lub nie chcemy zajmować się noworodkiem, kwestie wymagań społecznych (które często sami sobie wyolbrzymiamy) – te tematy mogą zaprzątać głowy młodych rodziców.
Dieta
Natrętne myśli mogą dotykać także osób na restrykcyjnych dietach – i to zarówno tych podjętych ze względów zdrowotnych (przymusowych) jak i tych całkowicie dobrowolnych, na które zdecydowaliśmy się sami i z pełną świadomością. U takich osób natarczywe myśli mogą dotyczyć właśnie jedzenia, często niezdrowego i zakazanego, albo mogą być to wizje siebie z ogromną nadwagą lub niedowagą.
Jak pozbyć się natrętnych myśli?
Uporczywe, nie dające się odgonić myśli mogą nie sprawiać nam większych problemów, ale nierzadko zdarza się tak, że utrudniają nam życie, pogarszają jego jakość, a z czasem mogą nawet uniemożliwić nam normalne funkcjonowanie. Ich nadmiar może wpędzić nas w poczucie wstydu, niepokoju czy lęku, a nawet wywołać niechęć czy wrogość do siebie lub względem otoczenia.
Co więc zrobić, żeby uporać się z natrętnymi myślami? Jak sobie z nimi radzić? Mamy dla Ciebie kilka pomysłów, które sami z powodzeniem stosujemy. Pamiętaj jednak, że każdy z nas jest inny, na każdego działa coś innego, dlatego warto próbować nowych rzeczy i szukać własnego sposobu na poradzenie sobie z natarczywymi myślami.
Ruch i aktywność fizyczna
Nie od dziś wiadomo, jak zbawienny wpływ na nasze ciało i umysł ma aktywność fizyczna. Ruch, szczególnie ten na świeżym powietrzu, pozwala uwolnić się od natarczywych myśli, wyczyścić umysł i z zupełnie innej perspektywy spojrzeć na wiele spraw. Już nawet 30 minutowa aktywność fizyczna znacząco podnosi poziom endorfin w naszym organizmie, a im więcej hormonu szczęścia, tym mniej natrętnych myśli. My ze swojej strony polecamy wycieczkę w góry! Pomocna może okazać się książkowa pozycja z naszego spokojnego sklepu – Gdzie w góry na weekend. Górskie trasy dla każdego.
Czytanie książek
Wbrew pozorom, jak pokazują badania przeprowadzone w 2009 roku, czytanie książek bardziej łagodni stres niż spacer czy słuchanie muzyki. Czytając nawet kilkanaście minut w ciągu dnia, zmniejszamy poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu aż o 70%. Ponadto czytanie ćwiczy naszą koncentrację i wyobraźnię, a także przenosi nas w niezwykły, czasami nierzeczywisty, piękny, bajkowy świat. Możesz wybrać dowolny rodzaj literatury, który lubisz. My ze swojej strony polecamy szczególnie takie książki jak np. “Jak myśleć o sobie dobrze?” autorstwa Stefanie Stahl albo niezwykłą pozycję polskiej autorki Karoliny Cwaliny “Wszystko zaczyna się w głowie”.
Joga i medytacja
Zmień natarczywe myśli w spokój i akceptację. Tak właśnie działa joga i medytacja. Wielu osobom praktyki jogi pomagają oczyścić umysł, skupić się na ciele i na tym co tu i teraz. Wymaga to jednak czasu i skupienia. Niestety joga to nie jest magiczne remedium, które w dowolnym momencie wyłączy nasze natrętne myśli. Tu potrzeba praktyki, jednak każda kolejna sesja pomoże nam coraz bardziej wyciszyć się i przybliżyć się do panowania nad własnym umysłem i myślami.
Jeżeli zastanawiasz się jak zacząć medytować to odsyłamy Cię do lektury wpisu na naszym blogu, Medytacja dla początkujących – czyli jak zacząć medytować? Przydatne akcesoria do jogi i do medytacji znajdziesz też w naszym spokojnym sklepie.
Mindfulness – trening uważności
Mindfulness to nic innego jak świadome skupienie się na tym, co tu i teraz. Skupiamy się na tym, czego doświadczamy, ale nie zastanawiamy się co to oznacza, skąd się wzięło czy jakie mogą być tego konsekwencje. Liczy się tylko ta chwila. Wyciszamy emocje i umysł, skupiamy się tylko na doświadczaniu – swojego oddechu, ciała, ruchu, posiłku, dotyku. Ta praktyka ma niezwykle pozytywny wpływ na nasze ciało i umysł, a w ostatnim czasie zyskuje coraz więcej zwolenników.
Jeżeli zainteresował Cię ten temat to zapraszamy do lektury naszych książek związanych z mindfulness – “Mindfulness dla zdrowia” lub bestsellerowa “Praktyka uważności dla początkujących”.
Aromaterapia
W jodze, medytacji, treningu uważności, ale też w każdej codziennej sytuacji niezwykle pomocna może okazać się aromaterapia. Niektóre zapachy mają niesamowite właściwości, jedne mogą pomóc Ci się wyciszyć i zrelaksować, inne pobudzą do działania, a jeszcze inne wprowadzą Cię w doskonały nastrój i odgonią czarne myśli. Jeżeli zastanawiasz się jaki zapach wybrać, pomocnym może okazać się wpis na naszym blogu, dotyczący najładniejszych aromatów kadzidełek zapachowych. Zapraszamy do lektury! Jednak aromaterapia to nie tylko kadzidełka zapachowe. Warto tu też wspomnieć o niezwykle uniwersalnych olejkach eterycznych czy przepięknych i aromatycznych świecach, które również znajdziecie w naszym sklepie.
Podsumowanie
Tak jak wspomniałam, to tylko kilka sposobów, które sami praktykujemy i które pomagają nam odgonić natarczywe myśli i zachować Spokojny Umysł. Jeszcze kilka ciekawych technik opisaliśmy już wcześniej na naszym blogu – Jak sobie radzić z natrętnymi myślami? 5 sposobów na spokojny umysł. Możesz je wypróbować i gorąco zachęcam Cię do znalezienia swojego sposobu na uwolnienie się od natrętnych myśli.